Бангкогт болсон нэгэн тусгай үдэшлэг дээр жинхэнэ шампанскийн хундага тавьж, дизайнер хувцас өмссөн зочид инээд хөөрөөр дүүрэн байгаа нь харагдана. Гэхдээ энэ бол ердийн үдэшлэгийн нэг хэсэг биш юм. Ирсэн хүмүүс ээлжлэн нэгэн муурыг өргөж, хажууд нь зургаа авхуулж байв. Гэхдээ энэ муур нь ердийн гэрийн муур биш бөгөөд үнэндээ нэгэн арслангийн хүчирхэг бэлгэвч байлаа. Улаан коктейль даашинз өмссөн нэгэн эмэгтэй арслангийн төөнүүрийг нүүрэндээ өргөж, камер руу үнсэлт илгээж, нөгөө гартаа дарсаа барин зогсжээ.

Иймэрхүү бичлэгүүд Instagram болон TikTok зэрэг сошиал медиа платформууд дээр өргөн тархаж, Тайланд улсад амьдардаг арслангийн худалдаа хэрхэн эрчимтэйгээсээ улам эрчимтэй болж байгааг харуулж байна. Wildlife Friends Foundation Thailand болон Оксфордын Зэрлэг ан амьтдын худалдааны судалгааны багийн шинэ тайланд дурдсанаар, 2018 оноос хойш арслангийн тоо гурав дахин өссөн нь энэ чиг хандлагаас үүдэлтэй юм. Арслангийн сонирхолтой эдлэгчдийн эрэлт хэрэгцээг хангахын тулд олон төрлийн арслангийн фермүүд бий болж байгаа бөгөөд эдгээрийг ихэвчлэн зэрлэг амьтдын асрамжийн талаар туршлагагүй хүмүүс ажиллуулж байна.

Патамавадии Чанпитак гэх арслангийн фермийн эзэгтэйн урд гурван арслангийн зулзага алдаатай гүйж байгаа нь харагдана. Зулзагууд нь түүний өвөр дээрээс үсрэн гарч, нүд нь аньсан байдалтайгаар хөхнөөсөө сүү сорж байгаа мэт нударгаараа тулж байна. Өрөөний үнэр нь харин муурын сүүний үнэртэй байна.

“Бид эхэндээ маш туршлагагүй байсан” гэж Патамавадии инээмсэглэж, анхны зургаан зулзагын тав нь хэдхэн хоногийн дотор үхсэнийг санав. Одоогийн байдлаар тэрээр улс даяар 80 гаруй арслан худалдаалжээ. Түүний худалдан авагчдын дийлэнх нь Тайландын болон гадаадын чинээлэг хүмүүс байдаг бөгөөд арслангийн зулзага Тайланд улсад 5,000 ам.доллараас эхэлдэг бол цагаан зулзага 15,000 ам.доллар хүрдэг байна. Арслан тэжээх нь үнэтэй бөгөөд бат бөх хаалттай хашаа, өдөрт 10 кг хүртэлх шинэ мах шаарддаг.

Худалдан авагчдын ихэнх нь арсланг аль болох залуу үед нь авахыг хүсдэг. Тэдгээрийг шууд фермээс худалдан авдаг зарим үйлчлүүлэгчид байдаг ч, зарим тохиолдолд арслангийн зулзагыг нийгмийн сүлжээгээр сурталчилдаг агентуудтай хамтран ажилладаг бөгөөд тэдгээрийг зөвхөн худалдахад биш, харин зураг авалт болон үдэшлэгт түрээслэх зорилгоор сурталчлахад ашигладаг.

Гэвч эдгээр амьтад том болох үед асуудал үүсч эхэлдэг. “Зарим хүмүүс арслан аваад, дараа нь түүнийгээ зохицуулж чаддаггүй” гэж Патамавадии хэлэв. “Тэд бидэнд арсланг буцаан авахыг хүсдэг.”

Тайландын зэрлэг амьтдын наймааны системийн энэ “буцаан авах” арга нь фермүүдийн бизнесийн гол загвар болжээ. Ингэснээр арсланг эзэмших туршлагыг урт хугацааны үүрэг хариуцлагагүйгээр санал болгож байна. Том болсон арслангуудыг үржүүлэхэд ашиглах эсвэл зоогийн газар-хэлбэрийн амьтны хүрээлэнд шилжүүлэн өгч, амьдралын бүхий л үе шатанд ашиг олох боломжийг олгодог байна.

Тайландын малын эмч Тавеесак Анансириаттана “Бидний уур амьсгал арсламуудад хэт чийглэг тул тэднийг гэрийн тэжээвэр амьтан болгох нь зохисгүй юм” гэж хэлжээ. Тэрээр сүүлийн таван жилд хувийн эзэмшилд байсан 25 гаруй арслангуудыг эмчилсэн гэжээ. “Тэднийг ихэвчлэн тахиагаар хооллодог ч тэдэнд амьдрахын тулд элэг, гэдэс зэрэг эрхтнүүд хэрэгтэй.”

Иргэд зэрлэг амьтдын наймааны эсрэг тэмцсэн ч, арслангийн худалдаа цэцэглэн хөгжиж байна. 2019 онд засгийн газар зэрлэг амьтдыг хадгалах, хамгаалах тухай хуулийг баталсан нь арсланг эзэмшихийг зохицуулах зорилготой байсан боловч энэ хууль нь хяналт шалгалтын сулралтай хуулийн замыг нээж өгсөн байна. Арслангийн эзэмшихэд тусгай зөвшөөрөл шаардлагатай боловч үржүүлэхэд шаардлагагүй байдаг тул хуулийн хүрээнд арслан эзэмшиж буй хүн тэдгээрийг үржүүлэх боломжтой болжээ. Ийм байдлаар худалдан авсан арслангийн зулзага хууль зөрчилгүйгээр 60 хоног хүртэл бүртгэлгүй хэвээр байна.

Тайланд улсад арслангуудыг хувийн эзэмшлээр худалдах, худалдаалахыг шууд хориглохыг уриалав. Энэхүү тайланд олон нийтийн анхаарлыг зэрлэг байгаль орчин, эдгээр амьтдын амьдрах нөхцөл, том болон хүнд аюултай болох үед яах тухай талаар бодохыг хүсэж байна.