АНУ нь Турктэй 225 сая ам.долларын үнийн дүн бүхий AIM-120C-8 дунд зайн агаар-агаар чиглүүлэгч пуужингийн (AMRAAM) худалдааг баталсан нь Энэтхэгт ихээхэн түгшүүр төрүүлж байна. Энэ худалдаа нь НАТО-гийн холбоотон Турк болон Пакистан улсын цэрэг зэвсгийн холбоо улам гүнзгийрч буй үед явагдаж байгаа бөгөөд Энэтхэгийн хувьд энэ нь 2019 онд Пакистан улс AMRAAM пуужинг ашигласан явдлаас болон сүүлийн үед Туркийн дронуудыг Исламабад хил дамнасан халдлагад ашиглаж байгаа зөрчлөөс үүдэн санаа зовоож байна.

Туркийн Ерөнхийлөгч Режеп Тайип Эрдоган нь 2019 оны 12-р сарын 4-нд Лондон хотноо болсон НАТО-гийн дээд хэмжээний уулзалтаар АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трамптай уулзжээ. Энэхүү худалдааны талаар АНУ-ын Батлан хамгаалахын аюулгүй байдлын хамтын ажиллагааны агентлагаас (DSCA) 5-р сарын 14-нд гаргасан мэдэгдэлд дурдсан бөгөөд Турк улс 53 ширхэг AIM-120C-8 AMRAAM пуужинг болон зургаан удирдлагын хэсгийг худалдан авах хүсэлтээ гаргасан байна.

Энэхүү худалдаа нь зөвхөн пуужингаар хязгаарлагдахгүй бөгөөд AMRAAM сав, нийтлэг зэвсгийн өөрчлөн турших тоног төхөөрөмж, нөөц болон засварын эд ангиуд, нууц программ хангамж, программ хангамжийн хүргэлт ба дэмжлэг, техникийн баримт бичиг, тээврийн үйлчилгээ, программын ложистик багтжээ.

АНУ-ын засгийн газар болон гэрээт гүйцэтгэгчийн инженерчлэл, ложистик, засвар үйлчилгээний дэмжлэгийг ч мөн худалдаанд тусгасан байна. DSCA уг худалдааг АНУ-ын гадаад бодлогын зорилт болон үндэсний аюулгүй байдлыг дэмжих зорилгоор хэрэгжүүлж буйг дурджээ.

Тэдний өгүүлснээр, “Энэхүү худалдаа нь Европт улс төр, эдийн засгийн тогтвортой байдлыг хангахын төлөө хүчин зүтгэж байгаа НАТО-гийн холбоотон Туркийн аюулгүй байдлыг сайжруулж, АНУ-ын цэргүүдийн хамгаалалтыг дэмжихэд чухал ач холбогдолтой” гэж мэдэгджээ.

AMRAAM пуужингийн чухал ач холбогдол

AIM-120 AMRAAM нь орчин үеийн байлдааны хамгийн өргөн хэрэглэгддэг, технологийн хамгийн дэвшилтэт агаар-агаар чиглүүлэгч пуужингуудын нэг юм. Дүрсэлж буй байдлаараа, энэ пуужин нь харагдахгүй зайд байрладаг байлдааны үйл ажиллагаанд зориулагдсан байдаг бөгөөд инерцийн удирдлага, дунд зайны шинэчлэлт, идэвхтэй радарын чиглүүлэгчтэй байдаг.

Түүний дотоодын үйлдвэрлэгч Raytheon энэ пуужингийг “дэлхийн хамгийн дэвшилтэт, байлдааны туршилтанд батлагдсан агаарын ноёрхлын зэвсэг” гэж нэрлэдэг. Энэ нь 4,900 гаруй бодит галын туршилтуудыг давсан бөгөөд 13-аас дээш агаар-агаарын тулаанд амжилтанд хүрсэн байна.

Энэ пуужин нь F-15, F-16, F/A-18, F-22 Raptor, Eurofighter Typhoon, Gripen, Tornado, Harrier болон F-35-ийн бүх хувилбарууд гэх мэт олон төрлийн сөнөөгч онгоцны платформ дээр интеграцлагдсан байна.

Энэтхэгийн санаа зоволт

Энэтхэгийн засгийн газрын санаа зоволт нь энэ худалдааны санхүүгийн үнэ цэнэ эсвэл зарагдсан пуужингийн төрлөөр хязгаарлагдахгүй. Энэ нь илүү өргөн цар хүрээтэй геополитикийн үр дагавартай бөгөөд Туркийн Пакистантай цэрэг зэвсгийн холбоо улам гүнзгийрч байгаа нь энэ зэвсгийн худалдааг НАТО-той холбоотой хэлцлээс Энэтхэгийн хувьд үндэсний асуудал болгож байна.

2019 оны 2-р сард Balakot агаарын цохилтын дараа Пакистаны F-16 сөнөөгч онгоцнууд Энэтхэгийн нисэх онгоцуудад AMRAAM пуужинг харваж байсан бөгөөд энэ нь тухайн үед Энэтхэгт түгшүүр төрүүлсэн юм. Үүний дараа Энэтхэгийн агаарын хүчинд хамааралтай батлан хамгаалахын албаныхан Пакистаны агаарын хүчин AMRAAM пуужинг ашигласан талаар нотолгоо гаргаж өгч байсан байна.

Одоогийн байдлаар Турк, Пакистан хоёр улс цэрэг зэвсгийн харилцаагаа улам гүнзгийрүүлж, зэвсгийн болон батлан хамгаалахын технологийн хамтын ажиллагаа өргөжүүлж байгаа зэрэг байдал нь Энэтхэгийн хувьд дахин түгшүүр төрүүлж байгаа юм.