Антарктидын хөлдсөн туйлын нууцлаг хөрс нь бидний цаг уурын системийг хэрхэн өөрчлөн өөрчилж байгааг мэдэхэд хэцүү юм. 332 шинэ далайн хөндийн сүлжээ илрүүлсэн эрдэмтэдийн харилцан яриа шуугиан дэгдээж байна. Гэхдээ, эдгээр хөндлөнгийн нууц нь зөвхөн далайн ёроолд биш, бидний амьдралыг ч гэсэн нөлөөлж болох юм!

Антарктид нь ганцхан хөлдсөн газар биш, тэр ч байтугай дотор нь далайн ёроол, хөндий, олон нууц агуулагддаг. Далайн хөндийг нарийвчлалтайгаар судалж, гүнзгий, хажуугийн хөндийг илрүүлсэн нь тийм ч амар биш. Гэтэл саяхан нэг судалгаа, энэ бүхнийг өөрчлөх шинэ мэдлэгийг бидэнд өглөө. Marine Geology сэтгүүлд хэвлэгдсэн судалгаагаар, Антарктидын далайн ёроол нь бидний төсөөлж байснаас ч их хэмжээний томоохон хөндийн сүлжээг агуулж байдаг гэж мэдээлсэн байна.

Судалгааг International Bathymetric Chart of the Southern Ocean (IBCSO v2) дээр суурилсан шинэ өндөр нарийвчлалтай зургийн мэдээллээр хийсэн бөгөөд энэ нь бидний мэддэггүй олон хөндийн талаархи шинэ мэдээллийг бидэнд авчирч байна. Далайн хөндийг, буюу далайн хөндий гэж нэрлэгддэг эдгээр гүн хөндийгүүд нь далайн ёроолын гүн, урт харагддаг, тэд маань 4000 метр хүртэл гүнзгий байж болох юм.

Эрдэмтэдийн мэдээлснээр, зүүн Антарктидын хөндийгүүд нь хөгжилтэй, динамик, өргөжиж байгаа системүүд бөгөөд эдгээр нь далайн ёроолын эргэн тойронд амьдралын чухал үүргийг гүйцэтгэдэг. Эдгээр хөндийнүүд нь усны гүйдэл, мөсөн хүлэмжийн нөлөөгөөр үүсдэг бөгөөд биологийн амьдралын дэмжлэг болж, дэлхийн усны гүйдэлд нөлөөлдөг. Гэхдээ, хамгийн чухал нь, эдгээрийн нөлөөлөл нь мөсөн хаягдлыг мөхөлд хүргэж, цаг уурын системд ч нөлөөлдөг.

Өнөөдрийн байдлаар дэлхийн далайн ёроолын 27% орчим нь өндөр нарийвчлалтайгаар зурагдсан байна. Тиймээс, нууцлаг, ховор хөндийн тоо нь хэдэн мянгаар тоологдож байж болох юм. Цаг уурын өөрчлөлт, усны гүйдэл, далайд болоод байгаа өөрчлөлтүүдийг ойлгох нь бидний амьдралд чухал ач холбогдолтой байгааг бидэнд анхааруулж байна.