Тархины-компьютерийн интерфейс: Тархины үйл ажиллагааг дуу болгон хувиргах технологийн хувьсал
Эмнэлгийн шинжлэх ухаан, технологийн салбарт маш том нээлт болохуйц шинэ судалгааны явцад тархины-компьютерийн интерфейсийг ашиглан дуу хоолойг сэргээх боломжийг олгож байна. Энэ шинэлэг технологийг Калифорнийн Их Сургууль, Дэвисын баг амжилттай туршиж, хүний тархины үйл ажиллагааг дуу хоолой болгон хувиргах чадвартайг баталлаа.
Энэхүү технологи нь хүний тархины үйл ажиллагааг дуу болгоход суурилсан хиймэл дуу хоолой үүсгэх боломжийг олгодог. Тус судалгааны үр дүнг Nature сэтгүүлд нийтэлсэн бөгөөд үүнд амьтны тархи, булчингийн өвчин буюу ALS-тэй нэгэн оролцогч туршилтад оролцож, гэр бүлийнхэнтэйгээ бодит цагийн дотор компьютероор дамжуулан ярилцсан байна.
“Манай өмнөх тархины-компьютерийн интерфейс нейро үйл ажиллагааг текст болгон хувиргаж байсан бол одоогийн шинэ технологи бодит цагийн дуу хоолойг бий болгож байгаа нь утасны дуудлага хийхтэй адил болж байна” гэж тус судалгааны ахлах зохиогч Сергей Стависки хэлжээ.
Энэхүү судалгаа нь UC Дэвис Эмнэлэгт BrainGate2 эмнэлзүйн туршилтын үеэр хийсэн бөгөөд тусгай микролекторуудыг тархины дууг үүсгэх хариуцсан хэсэгт суулгасан байна. Судлаачид оролцогчоос компьютерийн дэлгэц дээрх өгүүлбэрүүдийг уншихыг хүсч тархины өгөгдлийг цуглуулжээ.
“Бодит цагийн дуу хоолойг синтезлэхэд гол бэрхшээл нь яриа алдсан хүний ярихыг оролдож буй яг хэзээ, хэрхэн гэдгийг мэддэггүй юм. Манай алгоритмууд нейро үйл ажиллагааг тодорхой хором бүрт бодит дуу болгон хувиргадаг. Энэ нь ярианы нарийн ялгааг синтезлэх, BCI-дуу хоолойгоороо хэмнэлийг хянах боломжийг олгодог” гэж судлаач Майтери Уайрагкар хэлжээ.
Систем нь оролцогчийн нейро сигналуудыг чанга яригчаар дамжуулан сонсогдох дуу болгон маш хурдан хувиргасан буюу дуу гарах хугацаа нэг секундийн дөчин хуваасны нэгтэй тэнцэж байв. Энэхүү технологи нь оролцогчийг шинэ үгс хэлэх, мэдэгдэл хийх, үгсийн утгыг тодруулахад тусалсан ба бодит ярианы туршлагыг өгсөн байна.
Судлаачид энэхүү ололт амжилттай ч тархины-дууны нейропростетик технологи нь эхний шатандаа байгаа гэдгийг онцолж байна. Судалгаанд зөвхөн нэг оролцогч хамрагдсан бөгөөд энэ амжилтыг илүү олон оролцогчтой давтах нь чухал юм.
